Các loại ê tô là một thiết bị quan trọng và không thể thiếu trong các xưởng gia công cơ khí. Với chức năng chính là cố định phôi chắc chắn, ê tô hỗ trợ tối đa cho người thợ trong quá trình làm việc, giúp gia công chính xác và an toàn hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về các loại ê tô, bao gồm cấu tạo, các loại phổ biến và cách sử dụng hiệu quả.

Ê tô là gì?

Các loại ê tô, hay còn gọi là đồ gá, là một phụ kiện quan trọng trong gia công CNC, được thiết kế để cố định và giữ chặt các chi tiết trong quá trình gia công, lắp ráp hoặc sửa chữa. Nhờ có thiết bị này, việc gia công cơ khí trở nên chính xác, dễ dàng hơn, đồng thời đảm bảo an toàn lao động và nâng cao năng suất làm việc.

Đây là bộ phận không thể thiếu trên các máy gia công cơ khí, đặc biệt là các dòng máy tự động như máy CNC, máy phay CNC, máy tiện CNC… Với vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa quy trình sản xuất, ê tô giúp nâng cao độ chính xác, rút ngắn thời gian gia công, từ đó cải thiện hiệu suất làm việc đáng kể. Sự xuất hiện của thiết bị này không chỉ thúc đẩy mức độ tự động hóa trong gia công cơ khí mà còn góp phần hiện đại hóa ngành sản xuất công nghiệp.

Công dụng của ê tô

Các loại ê tô là một dụng cụ quan trọng trong ngành cơ khí, giúp cố định và giữ chặt chi tiết gia công một cách chắc chắn. Dưới đây là những công dụng chính của ê tô.

Giữ chặt phôi trong quá trình gia công

• Đảm bảo phôi không bị xê dịch khi cắt, khoan, mài, tiện hoặc phay.
• Giúp quá trình gia công diễn ra chính xác và an toàn.

Xem thêm: Định vị chi tiết gia công là gì? Các phương pháp định vị phổ biến nhất

Tăng độ chính xác trong gia công

• Hạn chế sai số do rung lắc hoặc di chuyển ngoài ý muốn.
• Đảm bảo chất lượng bề mặt gia công đạt yêu cầu.

Hỗ trợ gia công nhiều loại vật liệu

• Ê tô có thể kẹp chặt các vật liệu như kim loại, gỗ, nhựa, composite…
• Linh hoạt trong nhiều loại công việc khác nhau từ chế tạo cơ khí đến sửa chữa.

Nâng cao hiệu suất làm việc

• Giảm thời gian thao tác nhờ khả năng kẹp chặt nhanh chóng.
• Hỗ trợ gia công hàng loạt với độ lặp lại cao.

Đảm bảo an toàn lao động

• Giúp người vận hành tránh nguy cơ bị chấn thương khi làm việc.
• Hạn chế tình trạng phôi bị văng ra trong quá trình gia công tốc độ cao.

Cấu tạo của các loại ê tô

Các loại ê tô thường bao gồm hai bộ phận chính:

1. Thân ê tô

• Đây là phần giúp cố định ê tô trên bàn máy hoặc bệ làm việc, đảm bảo sự vững chắc trong quá trình sử dụng.
• Thân ê tô thường được chế tạo từ vật liệu bền như thép hoặc gang để tăng độ cứng cáp và khả năng chịu lực tốt.

2. Ngàm kẹp

• Là bộ phận trực tiếp tiếp xúc với phôi và giữ chặt vật liệu trong suốt quá trình gia công.
• Cấu tạo của ngàm kẹp gồm hai phần chính:

+ Má cố định: Gắn liền với thân ê tô, có nhiệm vụ giữ một đầu của phôi ở vị trí ổn định.

+ Má di động: Có thể di chuyển dọc theo thân nhờ cơ chế vít kẹp, giúp điều chỉnh độ chặt theo kích thước phôi.

Ngoài ra, ngàm kẹp có thể có nhiều kiểu dáng khác nhau tùy theo loại phôi gia công, bao gồm ngàm kẹp phẳng, ngàm kẹp tròn, ngàm kẹp góc… để phù hợp với từng yêu cầu cụ thể.

Xem thêm: Thiết kế CNC là gì? Những phần mềm thiết kế CNC phổ biến hiện nay

Tổng hợp các loại ê tô phổ biến nhất

Dựa trên đặc điểm thiết kế, ê tô được chia thành hai nhóm chính:

1. Ê tô kẹp góc vuông

Đây là các loại ê tô chuyên dụng giúp giữ chặt phôi tại góc 90 độ, đảm bảo độ chính xác trong các công đoạn gia công cần tạo góc vuông hoặc bề mặt phẳng. Ê tô kẹp góc vuông thường được sử dụng trong các ứng dụng như hàn góc, khoan lỗ vuông góc, cắt vật liệu theo góc 90 độ… Loại này có hai biến thể gồm ê tô kẹp góc vuông một tay và ê tô kẹp góc vuông hai tay.

2. Ê tô xoay 360 độ

Loại ê tô này có thể xoay tròn quanh trục cố định, cho phép người dùng dễ dàng điều chỉnh vị trí phôi theo nhiều hướng khác nhau. Nhờ khả năng xoay linh hoạt, ê tô này hỗ trợ gia công các chi tiết có hình dạng phức tạp một cách thuận tiện và chính xác hơn.

Tùy theo mục đích sử dụng, ê tô được phân thành các loại phổ biến sau:

1. Ê tô bàn khoan

Đây là loại ê tô chuyên dùng để cố định phôi trên bàn khoan, giúp giữ chắc vật liệu trong quá trình khoan lỗ. Với khả năng điều chỉnh linh hoạt, ê tô bàn khoan phù hợp với nhiều kích thước chi tiết khác nhau, đồng thời giúp giảm rung lắc để đảm bảo độ chính xác của lỗ khoan.

2. Ê tô kẹp ống nước

Loại ê tô này được thiết kế riêng để giữ chặt các loại ống nước trong quá trình gia công hoặc lắp đặt. Cấu trúc của ê tô phù hợp với hình dạng tròn của ống, có thể điều chỉnh linh hoạt để kẹp nhiều kích thước ống khác nhau, giúp quá trình làm việc diễn ra ổn định và chính xác hơn.

3. Ê tô kẹp bàn

Ê tô kẹp bàn có thiết kế nhỏ gọn, dễ dàng lắp đặt và di chuyển. Thường được cố định trên bàn làm việc hoặc máy móc, loại ê tô này hỗ trợ các công đoạn gia công cơ bản như khoan, cắt, mài… phù hợp với các chi tiết có kích thước vừa và nhỏ.

4. Ê tô bàn nguội

Được sử dụng trong các công việc gia công không tạo nhiệt cao như lắp ráp, hàn, mài…, ê tô bàn nguội có khả năng chịu lực tốt, giúp cố định phôi vững chắc mà không làm biến dạng vật liệu.

5. Ê tô máy phay

Ê tô này được thiết kế để lắp đặt trên bàn máy phay, giúp giữ chặt phôi trong quá trình gia công. Việc sử dụng ê tô máy phay giúp đảm bảo độ chính xác cao, tăng năng suất làm việc và giảm thời gian căn chỉnh phôi.

Các loại ê tô khác

Ngoài các phân loại trên, còn có nhiều loại ê tô khác được sử dụng trong gia công cơ khí như ê tô cơ, ê tô thủy lực, ê tô nghiêng, ê tô khí nén, ê tô bàn xoay, ê tô cỡ lớn, ê tô mini… Mỗi loại được thiết kế nhằm đáp ứng các nhu cầu sử dụng khác nhau, giúp tối ưu hóa quy trình gia công và nâng cao hiệu suất làm việc.

Hướng dẫn sử dụng các loại ê tô chuẩn xác 

Việc sử dụng các loại ê tô đúng cách không chỉ giúp tối ưu quá trình gia công mà còn kéo dài tuổi thọ của thiết bị. Dưới đây là các bước quan trọng cần thực hiện:

Kiểm tra tình trạng các loại ê tô

Trước khi sử dụng, cần kiểm tra xem ê tô có dấu hiệu mài mòn hay hư hỏng không. Đảm bảo bề mặt ê tô sạch sẽ, không dính bụi bẩn hoặc phoi gia công để tránh ảnh hưởng đến độ chính xác khi làm việc.

Cố định ê tô

Đặt ê tô lên bàn máy hoặc bệ làm việc, sau đó dùng bu lông hoặc các cơ cấu khóa phù hợp để cố định chắc chắn. Căn chỉnh vị trí của ê tô sao cho phù hợp với phôi gia công, đảm bảo không bị rung lắc hoặc xê dịch trong quá trình thao tác.

Kẹp phôi đúng cách

Đặt phôi vào chính giữa ngàm kẹp, điều chỉnh lực siết sao cho phôi được giữ chặt mà không bị biến dạng. Nếu lực kẹp quá nhẹ, phôi có thể bị trượt trong quá trình gia công; ngược lại, nếu lực kẹp quá mạnh, phôi có thể bị hỏng hoặc biến dạng.

Tiến hành gia công

Sau khi phôi đã được cố định chắc chắn, có thể bắt đầu thực hiện các công đoạn gia công theo yêu cầu.

Tháo phôi an toàn

Sau khi hoàn tất quá trình gia công, cần tháo phôi ra khỏi ê tô một cách cẩn thận để tránh gây trầy xước hoặc làm hỏng bề mặt chi tiết.

Bảo dưỡng sau khi sử dụng

Khi đã sử dụng xong, cần vệ sinh ê tô để loại bỏ bụi bẩn và phoi gia công. Đồng thời, kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo thiết bị luôn hoạt động ổn định, kéo dài tuổi thọ và duy trì độ chính xác khi làm việc.

Liên hệ với TULOCTECH để được tư vấn, giải đáp về các loại ê tô, nhận báo giá máy CNC cũ – mới chi tiết nhất. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ tốt nhất cho quý khách hàng.

CÔNG TY TNHH MTV KỸ THUẬT TÚ LỘC

• Trụ Sở Chính: 451 Lý Thường Kiệt, Phường 9, Quận Tân Bình, TP.HCM ( Số mới 373/1/133 Lý Thường Kiệt, Phường 9, Quận Tân Bình, TP. HCM)
• Chi nhánh TLT – Hồ Chí Minh: 197 Võ Văn Bích, X. Tân Thạnh Đông, H. Củ Chi, TP. HCM
• Chi Nhánh TLT – Hà Nội: Km 6 Võ Văn Kiệt, Thôn Đoài, X.Nam Hồng, H. Đông Anh, Thủ đô Hà Nội
• Chi nhánh TLT – Bắc Ninh: Đ. Lê Thái Tổ, P. Võ Cường, TP. Bắc Ninh (Kế bên Honda, đối diện Toyota)
• Hotline: 1900.98.99.06